Βούρτισμα

 

Οδηγίες για σωστό βούρτσισμα

  • Βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα και κατά προτίμηση μετά από κάθε γεύμα. Σε περίπτωση που το γεύμα σας περιλαμβάνει κάτι χαμηλού pH (όξινο) όπως αλκοόλ, φρούτα, χυμοί, καφές πρέπει να περάσει 1 ώρα, να ξεπλύνετε με νερό και μετά να βουρτσίσετε.
  • Τοποθετήστε την οδοντόβουρτσα κατά μήκος των ούλων σχηματίζοντας γωνία 45 μοιρών με τα δόντια σας. Μετακινήστε την οδοντόβουρτσα απαλά με κυκλικές κινήσεις μπρος - πίσω, επαναλαμβάνοντας για όλα τα δόντια.
  • Βουρτσίστε με τον ίδιο τρόπο τις εσωτερικές επιφάνειες των δοντιών.
  • Βουρτσίστε την επίπεδη επιφάνεια κάθε δοντιού.
  • Χρησιμοποιήστε την άκρη της οδοντόβουρτσας για να βουρτσίσετε πίσω από τα μπροστινά σας δόντια.
  • Μην παραλείπετε να βουρτσίζετε και τη γλώσσα σας.
How to brush your teeth
 

Ποιά είναι η ιδανική οδοντόβουρτσα

Οι καλύτερες οδοντόβουρτσες θεωρούνται αυτές που έχουν τις τρίχες της βούρτσας στο ίδιο επίπεδο. Επίσης το στέλεχος της οδοντόβουρτσας πρέπει να είναι παράλληλο και στο ίδιο επίπεδο με τις τρίχες της βούρτσας. Σε περίπτωσεις όπου έχουμε μικρό στόμα ή έντονο αντανακλαστικό εμετού καλό είναι για τα πίσω δόντια να χρησιμοποιείται οδοντόβουρτσα για παιδιά που είναι μικρότερου μεγέθους σε σχέση με αυτή των ενηλίκων.

Toothbrushes
 

Κάθε πόσο πρέπει να κάνετε αλλαγή της οδοντόβουρτσας;

  • Αλλαγή πρέπει να γίνεται όποτε παρατηρηθεί ότι οι τρίχες της οδοντόβουρτσας έχουν αλλοιωθεί και δεν διατηρούνται όλες στο ίδιο επίπεδο. Συνήθως αυτό παρατηρείται στους 2 – 3 μήνες.
  • Πάντα πρέπει να χρησιμοποιούνται οδοντόβουρτσες μέτριας ή μαλακής σκληρότητας.
Bad toothbrushes
 

Οδηγίες για σωστή χρήση οδοντικού νήματος

  • Πάρτε 45 εκατοστά οδοντικού νήματος.
  • Τυλίξτε τις άκρες γύρω από τα μεσαία σας δάχτυλα, βάζοντας περισσότερο νήμα από τη μια μεριά από ότι από την άλλη.
  • Με τους δείκτες και τους αντίχειρες, οδηγείστε το νήμα ανάμεσα στα δόντια σας.
  • Αγκαλιάστε με το νήμα την πλευρά του δοντιού που θέλετε να καθαρίσετε.
  • Μετακινείστε το νήμα πάνω-κάτω ανάμεσα στα δόντια σας για να αφαιρέσετε την οδοντική πλάκα.
  • Χρησιμοποιείστε ένα καθαρό τμήμα του νήματος για κάθε δόντι.
Instructions on flossing
Instructions on flossing

Παιδική στοματική υγεία

 

Τα νεογιλά δόντια είναι η πρώτη γενιά δοντιών που εμφανίζονται στο στόμα. Η νεογιλή (παιδική) οδοντοφυία εμφανίζεται στο στόμα γύρω στον 6ο μήνα από τη γέννηση και ολοκληρώνεται στην ηλικία των 2 1/2 χρόνων περίπου. Τα νεογιλά δόντια είναι συνολικά είκοσι. Δέκα στην άνω και δέκα στην κάτω γνάθο.
 

Χρησιμεύουν τα παιδικά δόντια;

Η σημασία των νεογιλών δοντιών είναι μεγάλη τόσο για τη σωστή ανάπτυξη του στοματογναθικού συστήματος του παιδιού, όσο και για την μάσηση της τροφής, την επικοινωνία, αλλά και την εμφάνιση. Επίσης – κι αυτό είναι κάτι που πολύς κόσμος αγνοεί – είναι απολύτως απαραίτητα για τη διατήρηση του χώρου για την ομαλή ανατολή των μονίμων δοντιών.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η αντίληψη ότι τα νεογιλά δόντια δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία, επειδή αντικαθίστανται με καινούργια, είναι πέρα για πέρα λανθασμένη.

 

Βλαβερές στοματικές συνήθειες

Αποτελούν τις συνήθειες που προκαλούν ανισορροπία στις μυϊκές δυνάμεις του στόματος και επηρεάζουν τις λειτουργίες του (μάσηση, ομιλία, αισθητική) αλλά και την μετέπειτα εξέλιξη και διαμόρφωση του στόματος και του προσώπου.

Τέτοιες συνήθειες είναι ο θηλασμός δακτύλου ή θηλάστρου (πιπίλα), η στοματική αναπνοή, η θέση της γλώσσας κατά την κατάποση, ο θηλασμός του κάτω χείλους ή της γλώσσας και το δάγκωμα του κάτω χείλους, των νυχιών ή σκληρών αντικειμένων.

Αποφυγή τέτοιων συνηθειών μπορεί να γίνει με διαπαιδαγώγηση καθώς και με τη χρήση συγκεκριμέων οδοντιατρικών μηχανημάτων–κατασκευών που θα σας προτείνει ο οδοντίατρός σας.

 

Τα παιδιά έχουν τερηδόνα;

Ασφαλώς και έχουν. Ιδιαίτερα αυτά που καταναλώνουν πολλά γλυκά, καραμέλες και ζαχαρούχα ποτά. Βέβαια δεν αποτελούν αυτά τη μόνη αιτία για εμφάνιση τερηδόνας.

Η δομή των δοντιών καθορίζει το βαθμό της ευπάθειάς τους στη νόσο. Η διάπλαση των πρώτων δοντιών ξεκινάει από τον 3ο εμβρυϊκό. Γι'αυτό είναι σημαντική η διατροφή της εγκύου η οποία πρέπει να είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνες (Α, Β,C,D) και μεταλλικά άλατα (ασβέστιο). Εξίσου σημαντική είναι η διατροφή των ίδιων των παιδιών καθώς η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι περίπου το 25ο έτος της ηλικίας οπότε ολοκληρώνεται ο σχηματισμός των τρίτων γομφίων (φρονιμίτες).

Το βούρτσισμα των δοντιών καθώς και η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο ξεκινάει το συντομότερο δυνατό. Αναλόγως της ηλικίας του παιδιού χρησιμοποιείται οδοντόκρεμα που θα σας συστήσει ο οδοντίατρος σας.

 
Dental carries

Τερηδόνα

 

Η τερηδόνα είναι ασθένεια των σκληρών οδοντικών ιστών η οποία χαρακτηρίζεται με απομεταλλικοποίηση της ανόργανης και αποδομή της οργανικής δομής του δοντιού. Καταλαμβάνει την πρώτη θέση ανάμεσα στις χρόνιες ασθένειες του ανθρώπου. Καθώς εξελίσσεται, καταστρέφει τα δόντια, δυσκολεύει τη μάσηση και αλλοιώνει την αισθητική.

Η τερηδόνα απειλεί σοβαρά τα δόντια. Εάν δεν την αντιμετωπίσετε μπορεί να καταστρέψει τα δόντια σας, να απονεκρώσει τα ευαίσθητα νεύρα που βρίσκονται στο κέντρο τους και να δημιουργήσει απόστημα, δηλαδή ενδοδοντική μόλυνση.

Το απόστημα αντιμετωπίζεται μόνο με ενδοδοντική θεραπεία, χειρουργική επέμβαση ή εξαγωγή του δοντιού. Περεταίρω επιπλοκή της νόσου αποτελεί η επέκταση της φλεγμονής στους περιακρορριζικούς ιστούς με πιθανές επιπτώσεις και στην γενική υγεία του οργανισμού.

Η εμφάνιση της τερηδόνας είναι συνδεδεμένη με την ταυτόχρονη ύπαρξη κυρίως τριών αιτιολογικών παραγόντων:
  • Τερηδογόνων μικροοργανισμών στην οδοντική μικροβιακή πλάκα.
  • Υδατάνθρακων στη στοματική κοιλότητα.
  • Ανθεκτικότητας του ατόμου (μικροβιακή χλωρίδα του ατόμου, ορθοδοντική κατάσταση και δομή των δοντιών).
Tooth with dental carries
 

Ποιά σημεία του δοντιού προσβάλλονται από τερηδόνα;

Από τα πρώτα σημεία που προσβάλλονται είναι οι σχισμές και οι αύλακες της μασητικής επιφάνειας των δοντιών. Εκεί που το δόντι αλλάζει χρώμα (σκουραίνει) έχει προσβληθεί από τερηδόνα.

Εκτός τις μασητικές επιφάνειες η τερηδόνα ξεκινάει και από τις μεσοδόντιες επιφάνειες των δοντιών, εκεί όπου τα δόντια εφάπτονται.

Photo of teeth with dental carries
 

Η τερηδόνα προκαλεί τις κοιλότητες των δοντιών;

Η τερηδόνα δεν προκαλεί κάποια κοιλότητα αμέσως. Η βλάβη των ιστών που προκαλείται από την τερηδόνα είναι μη αναστρέψιμη όταν η εξέλιξη της έχει φθάσει στην δημιουργία της κλινικής εικόνας της κοιλότητας.

Όταν η οδοντίνη διαλυθεί σημαντικά, τα εξωτερικά τοιχώματα της αδαμαντίνης, σπάζουν κι έτσι εμφανίζεται μια μεγαλύτερη κοιλότητα στο δόντι. Αυτό είναι ήδη ένα προχωρημένο στάδιο, που πιθανότατα θα συνοδεύεται από πόνο.

Ο οδοντίατρος σας έχει την δυνατότητα να αναγνωρίσει ένα τερηδονισμένο δόντι σε πολύ πιο πρώιμο στάδιο και να το αποκαταστήσει εγκαίρως.

Photo of teeth with dental carries
 

Η τερηδόνα προκαλεί τις κοιλότητες των δοντιών;

Η τερηδόνα δεν προκαλεί κάποια κοιλότητα αμέσως. Η βλάβη των ιστών που προκαλείται από την τερηδόνα είναι μη αναστρέψιμη όταν η εξέλιξη της έχει φθάσει στην δημιουργία της κλινικής εικόνας της κοιλότητας.

Όταν η οδοντίνη διαλυθεί σημαντικά, τα εξωτερικά τοιχώματα της αδαμαντίνης, σπάζουν κι έτσι εμφανίζεται μια μεγαλύτερη κοιλότητα στο δόντι. Αυτό είναι ήδη ένα προχωρημένο στάδιο, που πιθανότατα θα συνοδεύεται από πόνο.

Ο οδοντίατρος σας έχει την δυνατότητα να αναγνωρίσει ένα τερηδονισμένο δόντι σε πολύ πιο πρώιμο στάδιο και να το αποκαταστήσει εγκαίρως.

Stages of dental carries

 

Τα σφραγισμένα δόντια επανατερηδονίζονται;

Επειδή πολλοί ενήλικες στερήθηκαν τα οφέλη της σύγχρονης προληπτικής οδοντιατρικής (π.χ. φθορίωση) όταν μεγάλωναν έχουν συχνά πολλές οδοντικές εμφράξεις (σφραγίσματα).

Με το πέρασμα του χρόνου αυτές οι εμφράξεις αποδυναμώνονται και τείνουν να σπάζουν κυρίως στα όριά τους.

Η μικροβιακή πλάκα κατακρατείται και συσσωρεύεται σ'αυτές τις μικροσκοπικές ρωγμές παράγοντας οξέα και έτσι ξεκινά η νέα τερηδόνα του δοντιού.

 

Πώς αποφεύγω την τερηδόνα;

  • Βουρτσίστε δύο φορές την ημέρα με οδοντόπαστα φθορίου.
  • Καθαρίστε καθημερινά μεταξύ των δοντιών με οδοντικό νήμα.
  • Προσέξτε τη διατροφή σας.
  • Συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο σας αν έχετε ανάγκη από φθορίωση ή προληπτικές εμφράξεις.
  • Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο σας για τον τακτικό επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών σας και έλεγχο μια φορά το εξάμηνο.

Flossing

Νόσοι των ούλων

 

Ουλίτιδα

Αναφέρεται σε φλεγμονώδεις διεργασίες που οφείλονται στην συντριπτική τους πλειοψηφία στην ύπαρξη μικροβιακού παράγοντα λόγω έλειψης ή λανθασμένης εφαρμογής στοματικής υγιεινής. Οι βλάβες περιορίζονται στα ελεύθερα και μεσοδόντια ούλα και είναι αναστρέψιμες. Χαρακτηριστική ένδειξη για παρουσία ουλίτιδας αποτελεί η αιμορραγία είτε κατά το βούρτσισμα είτε αυτόματα καθώς και ερυθρότητα των ούλων.

Gingivitis
 

Περιοδοντίτιδα

Αποτελεί, στις πλείστες περιπτώσεις, την εξέλιξη της ουλίτιδας σε νόσο που προκαλεί μη αναστρέψιμα αποτελέσματα όπως απώλεια των ούλων, απώλεια οστού που συγκρατεί τα δόντια και απώλεια των δοντιών σε προχωρημένο στάδιο.

Με σωστή αγωγή μπορούμε να σταματήσουμε την περεταίρω εξέλιξη της περιοδοντίτιδας και να διαφυλάξουμε τις μη προσβεβλημένες περιοδοντικές ουσίες.

Periodontitis
 

Πρόληψη

Για αποφυγή εμφάνισης νόσων των ούλων πρέπει:
  • Να βουρτσίζουμε σωστά δύο φορές την ημέρα με οδοντόπαστα φθορίου.
  • Να καθαρίζουμε καθημερινά μεταξύ των δοντιών με οδοντικό νήμα.
  • Να προσέξουμε τη διατροφή μας καθώς και να αποφύγουμε την υπερβολική χρήση επιζήμιων ουσιών (αλκοόλ, νικοτίνη, καρυκεύματα).
  • Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο σας για τον τακτικό επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών σας και έλεγχο μια φορά το εξάμηνο.

Οδηγίες συντήρησης προσθετικών εργασιών

 

Η προσθετική εργασία που φέρετε στο στόμα σας (είτε πρόκειται για ακίνητη γέφυρα πορσελάνης, είτε για κινητή μερική οδοντοστοιχία) αντικαθιστά κάποια φυσικά δόντια σας, που λείπουν.

Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της είναι βιοσυμβατά και δεν αλλοιώνονται με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάτε πως η προσθετική εργασία στηρίζεται σε φυσικά δόντια, τα οποία αποτελούν ζωντανούς οργανισμούς και απειλούνται από ασθένειες, τόσο αυτά καθ’ αυτά (τερηδόνα) όσο και οι ιστοί που τα στηρίζουν (παθήσεις περιοδοντίου).

Μάλιστα, τα δόντια - στηρίγματα κινδυνεύουν περισσότερο από τα υπόλοιπα δόντια, καθώς: (i) Φέρουν αυξημένο μικροβιακό φορτίο (η παρουσία των ξένων υλικών τροποποιεί την μικροβιακή χλωρίδα του στόματος) (ii) Πρακτικά είναι δυσκολότερος ο καθαρισμός τους.

Ο δικός σας ρόλος στην μακροχρόνια επιτυχία της προσθετικής εργασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός !

Για να διατηρήσετε υγιή τα φυσικά σας δόντια - στηρίγματα για πολλά χρόνια, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:
  • Βουρτσίζετε τα δόντια σας σχολαστικά 2-3 φορές την ημέρα, επί τουλάχιστον 5 λεπτά τη φορά.
  • Χρησιμοποιείτε καθημερινά το ειδικό οδοντικό νήμα (super floss) ή τα μεσοδόντια βουρτσάκια, σύμφωνα με τις οδηγίες που σας δόθηκαν.
  • Χρησιμοποιείτε φθοριούχο διάλυμα μετά από κάθε βούρτσισμα.
  • Αποφύγετε την συχνή κατανάλωση τροφών που περιέχουν ζάχαρη, ιδίως στο χρονικό διάστημα μεταξύ των γευμάτων.
  • Αποφεύγετε τις ιδιαίτερα σκληρές τροφές (παστέλια, κουφέτα, σκληρά παξιμάδια κλπ.) και γενικά την άσκηση υπερβολικών πιέσεων στα δόντια, όπως: τρίξιμο ή σφίξιμο δοντιών, συγκράτηση πίπας ή άλλων αντικειμένων με τα δόντια, δάγκωμα μολυβιού κ.λπ.
  • Μην ξεχνάτε τον τακτικό οδοντιατρικό έλεγχο (ανά εξάμηνο ή τακτικότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες που σας δόθηκαν).

Ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση)

 

Η θεραπεία αυτή καθ' αυτή είναι ανώδυνη. Ωστόσο μεταξύ των επισκέψεων είναι πιθανό να παρουσιαστούν ορισμένες ενοχλήσεις που μπορεί να οφείλονται σε ερεθισμότου χώρου γύρω από το δόντι, λόγω των απαιτούμενων χειρισμών κατά την θεραπεία ή σε αναζωπύρωση παλαιάς μόλυνσης, που προϋπήρχε, αλλά βρισκόταν σε ύφεση.

Τα ενοχλήματα αυτά ποικίλουν και μπορεί να είναι μια απλή ευαισθησία του δοντιού κατά την μάσηση, αίσθημα βάρους ή σπανιότερα πρήξιμο της περιοχής και πόνος.

Σε αυτή την περίπτωση ακολουθείστε τις παρακάτω οδηγίες:
  • Κάνετε πλύσεις του στόματος με ζεστό αλατόνερο ή χαμομήλι.Το υγρό θα πρέπει να είναι αρκετά ζεστό, όσο εσείς το ανέχεστε, οι πλύσεις θα διαρκούν 5 λεπτά και θα επαναλαμβάνονται κάθε 1 - 2 ώρες.
  • Αν αντιληφθείτε την εμφάνιση πρηξίματος, βάλτε εξωτερικά στην περιοχή (στο δέρμα) πάγο τυλιγμένο σε πετσέτα, κρατείστε το εκεί 5 - 10 λεπτά και επαναλαμβάνετε κάθε 1 - 2 ώρες.
  • Συμπληρώστε την αγωγή με θερμές πλύσεις του στόματος στα μεσοδιαστήματα.
  • Αν πονάτε μπορείτε να πάρετε παυσίπονα δισκία, ένα ανά 4ωρο ή 6ωρο.
  • Μη διστάσετε να μας τηλεφωνήσετε για οτιδήποτε θεωρήσετε αναγκαίο ή να μας ενημερώσετε από την σελίδα της επικοινωνίας και θα φροντίσουμε να σας απαντήσουμε το συντομότερο.

Τα συμπτώματα που πιθανό να εμφανιστούν μεταξύ των επισκέψεων δεν είναι ανησυχητικά για την τύχη του δοντιού, ούτε επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα της θεραπείας.

Εξαγωγή δοντιού

 

Οδηγίες πριν την εξαγωγή δοντιού

  • Πρέπει να έχετε φάει πριν από την εξαγωγή.
  • Για την πρόληψη του πόνου, θα χρειασθεί ο ασθενής να πάρει παυσίπονο πριν την επέμβαση (όχι ασπιρίνη).
  • Πρέπει να βουρτσίζετε καλά τα δόντια σας και ιδιαίτερα στην περιοχή όπου θα γίνει εξαγωγή γιατί το πρώτο 24ωρο μετά την εξαγωγή πρέπει να αποφεύγεται το βούρτσιμα στην περιοχη της εξαγωγής ώστε να μην επηρεαστεί η διαδικασία επούλωσης.
  • Σε άτομα με ιατρικό ιστορικό λήψη χημειοπροφύλαξης πριν την εξαγωγή γίνεται μόνο μετά απο συνενόηση με τον οδοντίατρο και τον θεράποντα γιατρό.
 

Οδηγίες μετά από εξαγωγή δοντιού

Για την καλύτερη επούλωση της πληγής και την αποφυγή ανεπιθύμητων καταστάσεων, παρακαλούμε ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:
  • Το τολύπιο βάμβακος ή η γάζα που τοποθετήθηκε στο τραύμα, κρατήστε το/την σε αυτή τη θέση, δαγκώνοντας το/την, επί 30 λεπτά. Εάν η αιμορραγία συνεχιστεί,τοποθετείστε νέο, για 60 λεπτά ακόμη. Για να ελαχιστοποιήσετε την περαιτέρω αιμορραγία, αποφύγετε την άσκηση και καθίστε σε όρθια θέση. Εάν η αιμορραγία επιμείνει περισσότερο από 24 ώρες, επιβάλλεται να προσέλθει ο ασθενής στο ιατρείο.
  • Εάν μετά την εξαγωγή παρουσιασθεί οίδημα (πρήξιμο) στην περιοχή του τραύματος, συνιστάται η τοποθέτηση παγοκύστης εξωστοματικά για διάστημα μιας ώρας.
  • Αν μετά την επέμβαση υπάρχει πόνος λαμβάνεται παυσίπονο (όχι ασπιρίνη) με βάση τις οδηγίες του οδοντιάτρου. Η λήψη αντιβιοτικών γίνεται μετά απο σύσταση του οδοντιάτρου.
  • Αποφύγετε να πίνετε υγρά με καλαμάκι, ώστε να μην προκληθεί αιμορραγία. Προσπαθήστε να τρώτε μόνο μαλακές τροφές χλιαρές ή κρύες και όχι ζεστές και σκληρές. Παράλληλα αποφύγετε την μάσηση από την μεριά της εξαγωγής. Η μάσηση θα χρειασθεί τα επόμενα τρία 24ωρα να γίνεται από το αντίθετο της εξαγωγής, ημιμόριο.
  • Σε ασθενείς που είναι καπνιστές, συνιστάται να αποφύγουν το κάπνισμα για τουλάχιστον 12 ώρες μετά την εξαγωγή.
  • Αποφύγετε να ξεπλένετε το στόμα σας με νερό ή διάφορα αντισηπτικά. Έτσι αυξάνεται η αιμορραγία και καθυστερεί η επούλωση. Μετά το πρώτο 24ωρο γίνονται πλύσεις με αλατούχο νερό, 3 φορές την ημέρα επί 4 - 5 ημέρες.
  • Αποφεύγετε το πρώτο 24ωρο το βούρτσισμα στην περιοχή της εξαγωγής. Στο υπόλοιπο στόμα το βούρτσισμα γίνεται κανονικά.
  • Σε ασθενείς που χρησιμοποιούν οδοντοστοιχίες, κρίνεται σκόπιμο να μην τοποθετούνται για 24 ώρες μετά την εξαγωγή.
  • Θυμηθείτε πως σε περίπτωση που σηκωθείτε ξαφνικά, υπάρχει πιθανότητα να ζαλιστείτε. Αν είστε ξαπλωμένος και θέλετε να σηκωθείτε, φροντίστε να μείνετε καθισμένος/η για ένα λεπτό, πριν σηκωθείτε όρθιος.